Nadwrażliwość zębów to powszechna dolegliwość, z którą pacjenci zgłaszają się do stomatologów. Najbardziej narażone na nią są osoby cierpiące na schorzenia periodontologiczne. Do stworzenia skutecznego planu leczenia niezbędne jest postawienie właściwej diagnozy opartej zarówno na subiektywnych odczuciach pacjenta, jak i wynikach obiektywnych badań klinicznych.
Czym jest nadwrażliwość zębów i jakie są przyczyny jej występowania?
Objawem nadwrażliwości zębów jest ostry, przeszywający ból o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu pojawiający się pod wpływem działania różnych bodźców, takich jak zimno, ciepło lub spożywanie słodkich lub kwaśnych pokarmów. Ból może również występować podczas szczotkowania zębów. Dolegliwości bólowe najczęściej dotykają osób, które ukończyły trzydziesty rok życia.
Rozwój nadwrażliwości ma charakter dwuetapowy. W pierwszym etapie dochodzi do odsłonięcia zębiny, miękkiej porowatej tkanki znajdującej się pod szkliwem. W drugim etapie następuje otwarcie zewnętrznych ujść kanalików zębinowych, co jest bezpośrednią przyczyną pojawiania się dolegliwości bólowych.
Przyczyny występowania nadwrażliwości zębów są złożone, a grupą szczególnie narażoną na tego rodzaju schorzenia są osoby z chorobami przyzębia. W zdrowych zębach miękką zębinę chronią dziąsła oraz twarde szkliwo. Obecność kamienia nazębnego może prowadzić do pojawiania się stanów zapalnych dziąseł i ich recesji. Cofanie się dziąseł powoduje odsłonięcie zębiny i kanalików zębowych, co skutkuje bólem. Do odsłonięcia zębiny i kanalików zębowych dochodzić może także wskutek pojawiania się procesów prowadzących do abrazji, czyli utraty twardych tkanek zęba. Abrazję najczęściej powoduje nieprawidłowe szczotkowanie zębów, długotrwałe stosowanie past wybielających, wady zgryzu, a także choroba refluksowa żołądka i występujące zaburzenia wydzielania śliny.
Diagnostyka i leczenie nadwrażliwości zębów
W celu wprowadzenia skutecznego planu leczenia niezbędne jest właściwe zdiagnozowanie pacjenta. Takie przypadłości jak próchnica, zapalenie miazgi, zapalenie dziąseł, brak szczelności wypełnienia, a także pęknięcie zęba, mogą wywoływać objawy podobne do nadwrażliwości, dlatego niezbędne jest ich wykluczenie podczas wykonywania czynności diagnostycznych. Do prawidłowego rozpoznania schorzenia konieczne jest przeprowadzenie wywiadu z pacjentem, wykonanie badania żywotności miazgi, wykonanie testu opukowego, a także zdjęcia RTG.
Leczenie nadwrażliwości zębów polega na próbie przerwania przesyłania bodźców do nerwów czuciowych miazgi lub mechanicznym zamykaniu otwartych kanalików zębinowych. W celu wyeliminowania dolegliwości bólowych stosuje się preparaty zawierające azotan lub cytrynian potasu. Substancje te powodują zahamowanie przewodzenia w zakończeniach nerwów obwodowych. W procesie leczenia nadwrażliwości stosuje się także preparaty wchodzące w reakcję chemiczną z wapniem, a także roztwory o zwiększonej zawartości fluoru. Do zamykania kanalików zębinowych stosuje się żywice, uszczelniacze, czynniki spajające z zębiną oraz wypełniacze. Zabiegiem wspomagającym leczenie chemiczne może być biostymulacja laserowa.
Podsumowanie
Nowoczesne metody leczenia nadwrażliwości zębów pozwalają uśmierzyć ból i poprawić komfort życia pacjenta. Najlepszym sposobem na uniknięcie nawrotów choroby jest dbanie o prawidłową higienę jamy ustnej i regularne kontrolowanie stanu uzębienia w gabinecie stomatologicznym.
